Jose Rizal
Name: Jose Protasio Rizal Mercado y Alsonso
Realonda
Born: June 19, 1861 at Calamba, Laguna,
Philippines
Parents: Teodora Alonzo and Francisco Mercado
Death: December 30 1896 at Bagumbayan (Rizal
Park)
Si Dr. Jose Rizal ay ang Pambansang Bayani ng Pilipinas na lumaban sa mga kastila sa pamamagitan ng kaniyang mga nobelang Noli Me Tangere at El Filibusterismo noong panahon ng pananakop ng Espanya sa bansa. May angking pambihirang talino, siya ay hindi lamang isang manunulat ngunit isa ring magsasaka, manggagamot, siyentipiko, makata, imbentor, iskultor, inhinyero, kuwentista, lingguwista, at may kaalaman sa arkitektura, kartograpiya, ekonomiya, antropolohiya, iktolohiya, etnolohiya, agrikultura, musika (marunong siyang tumugtog ng plawta), sining sa pakikipaglaban (martial arts), at pag-eeskrima. May palayaw sya na Pepe at siya ay ang ika-pito sa labing-isang anak
ANG AMA
Si Francisco
Engracio Rizal Mercado y Alejandro na kaniyang ang ama, ay kabilang sa
ika-apat na henerasyong apo ni Domingo Lam-co, isang Tsinong mangangalakal na
naglayag sa Pilipinas mula sa Jinjiang, Quanzhou noong kalagitnaan ng
ika-labimpitong siglo. Si Lamco ay nakapag-asawa ng isang Pilipina sa katauhan
ni Inez de la Rosa at upang makaiwas sa hostilidad ng mga Espanyol para sa mga
Intsik ay pinalitan niya ang kaniyang apelyido ng "Mercado"
(pangangalakal).
SAAN GALING ANG
PANGALANG RIZAL?
Ang pangalan namang
Rizal ay nagmula sa salitang "Ricial" o kabukiran na ginamit lamang
ni Francisco (dahil siya ay isang magsasaka) alinsunod sa kautusan ni
Gobernador Narciso Calaveria noong 1849 na magpalit ng mga apelyido ang mga
Pilipino. Kalaunan ay ginamit na rin ni Francisco ang Rizal Mercado upang
makaiwas sa kalituhan mula sa kaniyang kasamang mangangalakal.
ANG INA
Ang ina naman
niyang si Teodora Morales Alonso Realonda y Quintos, ay anak nina
Lorenzo Alonzo (isang kapitan ng munisipyo ng Biñan, Laguna, kinatawan ng
Laguna sa Kortes ng Espanya, agrimensor, at kasapi ng isang samahan ng mga
Katoliko) at ni Brijida de Quintos (na mula sa isang prominenteng pamilya). Ang
kanilang apelyido ay pinalitan ng Realonda noong 1849.
MGA KAPATID
1.
Saturnina,
2.
Narcisa,
3.
Olympia,
4.
Lucia,
5.
Maria,
6.
Josefa,
7.
Concepcion,
8.
Trinidad
9.
Soledad
10.
Paciano
3 years old
· Natutunan niya ang alpabeto
5 years old
· Siya ay mututong bumasa at sumulat
8 years old
· Isinulat nya ang tulang "Sa Aking Mga Kababata," na ang paksa ay tungkol sa pagmamahal sa sariling wika
EDUCATION
Ang kanyang ina ang
naging unang guro niya, maaga siyang nagsimula ng pag-aaral sa bahay at ipinagpatuloy
nya ang kanyang pormal na edukasyon sa
Biñan, Laguna at ang unang nagbigay nito ay si Justiniano Aquino Cruz.
Hindi maganda ang
karanasan ni Rizal sa paaralang iyon, anupa't naisulat niya sa kanyang
tala-arawan ang pagkakatanggap ng palo mula sa kanyang guro na may istriktong
pamamaraan ng pagtuturo. Sa kabila ng kanyang pagiging mabuting bata, bihira
ang araw na hindi napapalo ang kanyang mga palad.
Ayaw ni Rizal sa
gayong paraan ng pagtuturo, at ito ay nabanggit niya sa kanyang nobelang Noli
Me Tangere, na tumutukoy sa hindi magandang epekto ng ganoong paraan sa asal at
isipan ng mga bata. Aniya, imposible ang makapag-isip nang maayos sa harap ng
patpat na pamalo at latigo, at matatakot maging ang isang batang matalino.
March 23 1876 - Nakapag tapos
siya ng Batsilyer sa Agham sa Ateneo de Manila, na may mataas na karangalan sa
edad na 16 taong gulang. Nakasama sa siyam na estudyanteng nabigyan ng sobresaliente
o namumukod-tanging marka.
March 21 1877 - Ipinagpatuloy ni
Jose ang pag-aaral sa Ateneo upang maging dalubhasa sa pagsusukat ng lupa at
pagiging asesor. Natapos siya sa kursong asesor .
May 21 1878 - naipasa ang Lupong
Pagsusulit para sa kursong asesor.
Subalit dahil siya
ay 17 taong gulang pa lamang ay hindi siya pinahintulutang magtrabaho bilang
asesor hanggang 30 Disyembre 1881
Mayo 5, 1882, nang dahil sa
hindi na niya matanggap ang tagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring
Kastila sa mga katutubong mag-aaral, nagtungo siya sa Espanya
1878 - ipinagpatuloy
niya ang kanyang pag-aaral sa Unibersidad ng Santos Tomas upang mag-aral ng
medisina ngunit dito ay naranasan niya ang diskriminasyon mula sa mga paring
Dominikano. Nagpasya sya na ipagpatuloy
ang pag aaral sa Unibersidad Central de
Madrid hanggang sa matapos niya ng sabay ang medisina at pilosopia noong 1885.
June 21 1884 - sa edad na 23, iginawad sa kanya ang
Lisensiya sa Medisina
June 19 1885 - sa edad na 24,
ay natapos din nya ang kurso sa Pilosopiya na may markang ekselente
Siya ay nagsanay ng
medisina sa Hospital de San Carlos ngunit itinigil niya ito upang mag-aral ng
optalmohiya sa Paris sa ilalim ng pagtuturo ni Dr. Weckert at sa Aleman sa
ilalim ni Dr. Otto Becker. Ginawa niya ito sapagkat noong panahong iyon ay
malala na ang sakit sa mga mata ng kaniyang ina. Sa Berlin, siya ay naging
kasapi ng Berlin Ethnological Society at Berlin Anthropological Society sa
ilalim ng pamunuan ng pamosong patolohistang si Rudolf Virchow.
Natuto rin siyang
bumasa at sumulat ng iba’t ibang wika kabilang na ang Latin at Greko. At
nakapagtapos siya ng kanyang masteral sa Paris at Heidelberg.
Ang kanyang
dalawang nobela “NOLI ME TANGERE” (Huwag Mo Akong Salingin), at “EL FILIBUS
TERISMO.” (Mga Pagbalakid o Pangungulimbat) naglalahad ng mga pang-aabuso ng
mga prayle sa mga Pilipino at mga katiwalian sa pamahalaan ng Kastila.
June 18 1892 - umuwi ng
Pilipinas si Dr. Jose P. Rizal. Nagtatag siya ng samahan tinawag ito na “LA
LIGA FILIPINA.” Ang layunin ng samahan ay ang pagkakaisa ng mga Pilipino at
maitaguyod ang pag-unlad ng komersiyo, industriya at agricultura.
July 6, 1892 - siya ay nakulong
siya sa Fort Bonifacio at ipinatapon sa Dapitan noong July 14, 1892.
Apat na taon siya namalagi sa Dapitan kung saan nanggamot siya sa mga maysakit
at hinikayat niya ang mamamayan na magbukas ng paaralan, hinikayat din niya ang
ito sa pagpapaunlad ng kanilang kapaligaran.
September 3, 1896 -
habang papunta siya sa Cuba upang magsilbi bilang siruhano at inaresto siya.
November 3, 1896 - ibinalik sa
Pilipinas at sa pangalawang pagkakataon nakulong siya sa Fort Bonifacio.
December 26, 1896 -
si Dr. Jose Rizal ay nahatulan ng kamatayan sa
dahilang nagpagbintangan siya na nagpasimula ng rebelyon laban sa mga Kastila.
Bago dumating ang
kanyang katapusan naisulat niya ang “MI ULTIMO ADIOS.” (Ang Huling Paalam),
upang magmulat sa mga susunod pang henerasyon na maging makabayan.
December 30, 1896 - binaril si Dr. Jose P. Rizal sa Bagumbayan
(na ngayon ay Luneta). Ayon sa Pinoyhenyo.com, sa oras ng eksekyusyon, nang
marinig ni Rizal ang mga putok, ay ipinihit niya ang kanyang katawan. Bumagsak
siyang patihaya, paharap sa sumisikat na araw sa umagang iyon ng Disyembre -
kagaya ng isang kagalang-galang na tao na dapat na pagkilala sa kanya.
ANG MGA BABAE SA
BUHAY NI RIZAL
Si Segunda
Katigbak ang unang pag-ibig ni Rizal. Si Segunda ay labing-apat na taon
palang noon at ang kapatid ng kaklase niyang si Mariano. Dahil sa paghanga ni
Rizal kay Segunda, ginawan niya ito ng isang larawan ginuhit ng lapis. Ipinalit
ni Segunda para dito ay isang puting rosas. Mag-aalok na sana si Rizal kay
Segunda ng kasal ngunit ito ay nobyo na ni Manuel Luz
Si Leonor Rivera
ay ang kanyang unang totoong pag-ibig, hindi niya alam na ito pala ay malayong
pinsan niya lang
si Vicenta
Ybardaloza, naantig niya ang puso ni Rizal dahil sa pagiging mahusay
maglaro ng instrumentong harp
ang kanyang
pinakasalan ay si Josephine Bracken. Nagkakilala sila nang pinatapon si
Rizal sa Dapitan. Siya din ang kanyang huling kasama nang barilin siya sa
Bagumbayan.
Comments
Post a Comment